Monday, November 25, 2013

Մշակույթ



Մշակույթը բացահայտում է մարդու էությունը, ինչպես նաև ազատության ու ստեղծագործելու իրականացումը: Հենց մշակույթն է մարդուն տարբերում, մնացած բոլոր էակներից: Բացի այդ երբ մենք խոսում ենք մշակույթի մասին, ի նկատի չենք ունենում մարդու առանձին ստեղծագործական ակտը, այլ ստեղծագործությունը ինչպես մարդու ունիվերսալ հարաբերությունը աշխարհի հանդեպ: Մասնագիտական գրականության մեջ մշակույթ ասելով հասկանում են արվեստի և գրականության ոլորտում ստեղծված արժեքները: Սակայն <<մշակույթ>> հասկացությունը ներառում է ոչ միայն արվեստն ու գրականությունը, այլև բարոյական, գիտական, իրավական, կրոնական ոլորտներում ստեղծված արժեքները: Ստեղծված մշակույթը ինքնուրույն կյանքն է: Մշակույթը պահպանվում է և փոխանցվում սերընդեսերունդ արդեն պատրաստ ձևով: Այն արտահայտում է մեծաքանակ մարդկանց զգացմունքներն ու մտքերը: Հենց մարդն է մշակույթի միջոցով փոխում աշխարհը: Հայկական մշակույթի վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել թե արևելյան հարևանների մշակույթը և թե Եվրոպական երկրների մշակույթը: Իմ կարծիքով մշակույթը բնութագրում է մարդու հոգևոր զարգացման մակարդակը, գիտելիքները, տաղանդը և այլն: Մշակույթի միջոցով է մարդ ստեղծում աշխարհը և ինքն իրեն: Յուրաքանչյուր մշակույթ անկրկնելի տիեզերք է: Մշակույթի երաժշտական ճյուղի ամենաբարդ ու կարևոր ժանրերից է օպերան: Հայկական օպերայի ձևավորումն ու զարգացումը սկսվեց 19րդ դարի վերջին տասնամյակներին: Մշակույթը օգնում է մարդուն հասկանալ թե նա ինչպես է աշխարհը իրենը դարձնում, սարքելով այն մարդու ստեղծագործություններով լի մի տուն: Հակոբ Մեղապարտը Հայ տպագրական արվեստի սկզբնավորողն ու հիմնադիրն է: Հայ մշակույթի ակունքները գալիս են դեռևս տոհմա-ցեղային շրջանից և հայկական ցեղային միությունների ու պետական կազմավորումների ժամանակներից: Դրանք մեզ ծանոթ են նաև պեղումների ժամանակ հայտնաբերված նյութերից: Պատմական Հայաստանի տարածքում հայտնաբերվել են բազմաթիվ հնագույն բնակավայրեր, որոնցում գտնված բարձր ճաշակով ու արվեստով պատրաստված զենքերը, գործիքները, կենցաղային առարկաները, արձանիկները, զարդերը և այլն վկայում են հին հայկական մշակույթի բարձր զարգացման մասին: Հայկական մշակույթը մեծ վերելք ապրեց հնագույն ժամանակներում: Հին հայկական մշակույթի ձևավորման և զարգացման մեջ որոշակի դեր ունեցավ Վանի թագավորությունը: Պահպանվել են ոչ միայն շինարարական արվեստի, այլև կավե և մետաղյա իրերի, զենք ու զրահի և զարդերի շատ նմուշներ: Հայ մշակույթը մի նոր ծաղկում ապրեց Ք.ա. VI-IV դդ.: Իմ կարծիքով հայկական մշակույթը տարիների ընթացքում շատ է զարգացել և շատ հարուստ է: Հայերի կողմից ստեղծված իրերը, որոնք ես տեսել եմ թանգարաններում, և որոնք բնորոշում են հայ արվեստը, շատ տպավորիչ և գեղեցիկ են: Հայերը ստեղծող ժողովուրդ են, թե արհեստի, թե արվեստի տեսանկյուններից: Հիասքանչ գործեր ունեն որոնք հայտնի են ողջ աշխարհով, ինչն էլ նշանակում է, որ յուրահատուկ են: Մշակույթ ասելով հասկանում եմ այն հոգևոր կամ նյութական իրերը, որոնք մարդը ստեղծում է ամբողջ հոգով և դրա միջոցով ցույց է տալիս իր մտքերը, զգացմունքները և այլն:
Աղբյուրները՝




No comments:

Post a Comment